Ang Panday

DIRECTOR: Rodel Nacianceno  LEAD CAST: Coco Martin, Jake Cuenca, Gloria Romero  SCREENWRITER:  Joey Mercado, Rodel Nacianceno  PRODUCER: Coco Martin  CINEMATOGRAPHER: Odie Flores  DISTRIBUTOR: Star Cinema, Viva Films  GENRE: Action/Fantasy  LOCATION: Manila, Philippines  RUNNING TIME: 128 minutes

Technical assessment: 3

Moral assessment: 3

MTRCB Rating: G

CINEMA Rating: V13 (Ages 13 and below with parental guidance)

Si Flavio ang Panday sa ikatlong henerasyon. Matapos mapatay ang kanyang mga magulang ng mga aswang na kampon ni Lizardo, inilayo si Flavio sa lugar na iyon ng kumadronang si Rosa Batungbakal (Jaclyn Jose) na nagpaluwal sa kanya, inako at inangkin bilang tunay na apo.  Lumaki si Flavio sa Tondo na isang tindero ng mga itak at kutsilyo—kasama ang ilan pang mga batang inampon ng kanyang “lola Rosa” (Gloria Romero)—at bagama’t mabuti sa pamilya ay palagi naming nasasangkot sa kaguluhan at basag-ulo.  Samantala si Lizardo (Jake Cuenca) ay magpapakawala ng mga alagang asuwang upang mambiktima ng mga tao at dumami sila hanggang sa masakop nila ang mundo.  Sa pagsalakay ng mga asuwang at nalalapit na kabilugan ng buwan ay maaring magtagumpay si Lizardo na sakupin ang mundo kaya darating ang isang matandang ermitanyo at sa tulong na kanyang Itim na Aklat ay papayuhan si Flavio na magsanay na upang makuha nito ang mahiwagang balaraw na tanging siya lamang ang  makakagamit, at tuluyang pigilan ang balak ni Lizardo.

Sanga-sanga ang kuwento ng pinakahuling hain ng orihinal na epic sa komiks ni Carlo J. Caparas na Ang Panday. Parang pinilit lang ang konseptong tagapagligtas ng mundo sa karakter ng sangganong si Flavio lalo na ang bigyan siya ng partner na tila isa lamang dekorasyon sa pelikula.  Gayunpaman makikitaan ng pagsisikap ang direktor at manunulat na bigyan ng bagong trato ang epiko tulad ng rap music, motorsiklo para kay Flavio, pinaghalong aksyon-komedya, at makabagong visual effects na nakadagdag  ng aliw sa pelikula.  Pamilyar ang mukha ng mga gumanap sa pelikula na pawang mga kasama ni Martin sa kanyang palabas sa telebisyon.  Nakalito naman ang casting sa komadronang si Rosa pagkat sobrang layo ng hitsura ng batang Rosa (Jaclyn Jose) sa matandang Rosa (Gloria Romero).  (Bakit kaya hindi na lang pinatanda ng makeup si Jose para gumanap sa matandang Rosa?)  Magaling ang direktor dahil sa kabila ng mahinang istorya at predictable na wakas ay naging kasabik-sabik ang mga eksenang may aksiyon at visual effects (maaaring makatakot sa malilit na bata ang mga aswang), gayundin ang mga sinasambit na linya.  Maayos ang kuha ng kamera sa pagpapakita ng  kapaligiran sa Tondo na kinalakhan ni Flavio at ang mga aerial shots na ginamit sa pagpapalit ng mga eksena.  Samantala tila hindi nabigyan ng pansin ang mga tunog at sound bites na inilapat—maingay masyado ang pelikula lalo na ang mga eksena sa kalsada, halos hindi maintindihan ang mga diyalogo. Sa kabuuan ay nakaaliw naman panoorin ang Ang Panday kahit maraming katanungan sa istorya na walang kasagutan.  

Ang kasamaan ay nilalabanan at di dapat hayaang manaig sa lipunan. Ito ang misyon ni Flavio na mapagtagumpayan gamit ang isang mahiwagang espada na kinailangan nyang maglakbay hanggang sa mundo ng mga engkanto upang mapasakamay niya ito at magamit. Nahasa sa gulo at pakikilaban si Flavio kaya madali niyang inako ang misyon na labanan ang naghahasik ng kasamaan at iligtas sa panganib ang mga tao. Determinado naman sa misyon si Flavio lalo na ng bigyan siya ng pangalawang buhay. Subalit higit sa mahiwagang espada, ipinaunawa kay Flavio na ang dalisay na puso at hangarin ang pinakamagaling na panggupo sa kasamaan.

Ilang puna mula sa CINEMA. 

Tungkol sa kapangyarihan.  Malinaw at mahusay na naipakita ng pelikula na ang anumang bagay (materyal man o itinuturing na agimat ng sinuman) ay walang halaga at taglay na kapangyarihan kundi ang pananampalatayang taglay ng taong naniniwala pa rin sa kapangyarihan ng Lumikha.  Nang halos ay papatayin na ni Lizardo, si Flavio—na nabitiwan ang mahiwagang espada at nakahandusay na sa lupa—ay nanalangin at buong pananalig na ipinasa-Diyos na ang lahat.

Tungkol sa pagiging isang bakla.  Ipinakita ng pelikula ang isang mukha ng isyu ng mga LGBT sa lipunan. Bagamat hindi gaanong pinalawak ang usapin tungkol dito, pinilit nitong isama sa tema ang usapin ng “pagtanggap” sa kanila ng pamilya at lipunan.  Pilit na isiningit ng pelikula ang perspektibong “walang masama sa maging bakla, ang masama ay ang magsinungaling… ang mahalaga ay maging mabuti kang tao”—at ginawa pang isang bayani ang batang bakla na nag-alay ng buhay upang iligtas ang kanyang mga kapwa-ampon mula sa mga aswang.  Malabo ang magiging epekto nito sa pananaw ng manunood; makadagdag lamang ang sinambit na ito sa kalituhan ng tao tungkol sa pinagtatalunan.  Ang isyu ay hindi ang pagiging bakla mismo, kungdi ano ang ginagawa mo sa pagiging bakla mo, at ano ang ibinubunga nito sa iyong katauhan, sa pamilya, at sa lipunan. 

Tungkol sinematograpiya ng Maynila.  Napakahusay na naipakita at nai-showcase ng pelikula ang kakaibang kagandahan ng Maynila (bukod sa maduming Divisoria at slum area ng Tondo), tulad ng mga magagandang tulay (Mabini at Jones Bridge ), ang tore ng Manila City Hall, ang Luneta at Luneta grandstand, ang Roxas Blvd. at tabing pasyalan sa Manila Bay.