Felix Manalo

DIRECTOR: Joel Lamangan LEAD CAST: Dennis Trillo, Bela Padilla  STORY and SCREENPLAY: Bienvenido Santiago MUSICAL DIRECTOR: Von de Guzman CINEMATOGRAPHER: Rody Lacap  FILM EDITOR: John Wong  GENRE:  Biography   DISTRIBUTOR:  Viva Films (2015)  PRODUCERS:  Vincent del Rosario, Veronique del Rosario Corpus  PRODUCTION COMPANY: Viva Films  LOCATION: Philippines  LANGUAGE: Tagalog, English  RUNNING TIME:  2 hrs. 55 mins.

Technical assessment: 2.5

Moral assessment:  2.5

MTRCB rating:  GP

CINEMA rating:  V14  

Magbubukas ang pelikula sa araw ng kapanganakan ni Felix Manalo, Mayo 10, 1886, sa isang pamilyang saradong Katoliko.  Ipapakita nito ang mga mahahalagang yugto sa buhay ni “Peles” (Dennis Trillo) mula sa pagkabata hanggang sa pagtatatag ng Iglesia ni Kristo  at kanyang kamatayan noong 1963, at magwawakas ito sa paghirang sa kanyang anak na si Erano bilang bagong pinuno ng itinatag niyang simbahan.

May balitang ang Felix Manalo ay kalahati lamang sa haba ng orihinal na pelikula—anim na oras. Marahil ay ninais ng mga producers ng pelikula na itampok nito ang talambuhay ni Manalo at ipapanood sa mga kasapi ng Iglesia sa kanyang kabuuan, ngunit iniklian ito para sa publiko pagka’t ang karaniwang “moviegoer” ay walang tiyagang upuan ang mga pelikulang hahaba pa ng dalawang oras.  Dito nagmumula ang mga kakulangan ng pelikula.

Tiyak na “nosebleed” ang editor sa pagbubuo ng Felix Manalo.  Ang resulta?  “Major surgery”, ika nga.  Kung ang Felix Manalo ay isang tao, inoperahan ito: iniklian ang bituka, tinapyasan ang baga, binawasan ang utak, tinaniman ng “pacemaker”, at inalisan ng apdo.  Bagama’t natuhog nito ang mga makahulugang bahagi ng kanyang buhay, hindi nito sinisid ang lalim ng pagkatao ni Manalo; sa halip, naging isang paglalahad ito ng simbahang INK, kung paano ito umusbong, naitatag, lumago, at lumalago.  Kung gayon, maaaring hindi ito tangkilikin ng mga manonood na gustong maaliw sa sinehan; kung ikaw nga’y nagbabayad para malibang, bakit panonoorin mo pa ang Felix Manalo?  Kung siryoso ka naman at gusto mong higit pang alamin ang tungkol sa INK, may Google naman para sa higit na malayang pananaliksik.

Hindi kataka-takang naging 150-milyong piso ang budget ng Felix Manalo: bukod sa maraming tanyag ng artista at 7,000 ekstrang ginamit dito, kitang-kita na pinaggugulan din ng salapi at panahon ang kanyang production sets, costumes, atbp., kaya lamang, halatang bago ang mga ito—mukhang hindi pa natitirahan ang mga bahay kubo, wala pang libag ang mga kawayang bakod, kasasabit pa lamang ng mga kurtina, malutong pa ang uniporme ng mga sundalo, etsetera, etsetera, etsetera.  Hindi maitatanggi na ang “nagdala” ng talambuhay na ito ay si Trillo, na marubdob na ginampanan ang papel ng yumaong Manalo, katulad ng kapani-paniwala niyang pagganap bilang isang bakla sa teleseryeng “My Husband’s Lover”.

Sa mabilisan at nakakalitong paglukso ng kuwento sa pagitan ng mga eksena sa buhay ni Manalo, maraming bagay sa kanyang pagkatao at sa mga pangyayari ang napawalang halaga.  Kapalit nito ay ang mga detalyadong tagpong nagpapakita ng pagrerehistro ng INK, ang pagtanggap ng gobyerno rito bilang isang lehitimong relihiyon, ang pagpapakita ng mga napakaraming retrato ng kanilang mga sambahan at kasapi mula noon hanggang ngayon pati na sa ibang bansa.  Ipinagtataka tuloy ng karaniwang manonood: “Ano bang talaga ang pakay ng pelikula—ipakilala si Manalo o ang kanyang iglesya?” Tila nanunudyo naman ang pagkakataon nang ilabas ang “pakita” o trailer ng Felix Manalo habang umaalingasaw pa ang krisis ng INK gawa ng pagkakatiwalag sa iglesya ng mismong ina at kapatid ng ikatlong pinuno nito, si Eduardo Manalo—isang pangyayaring nag-iwan ng lamat sa mata ng madla na dating nag-akalang matibay ang pagkakaisa ng INK.  Ang iskandalong ito ang naging sanhi ng protesta ng libo-libong kasapi ng INK laban kay Justice Secretary Leila de Lima sa EDSA, na ikinayamot naman ng mga motoristang naipit nang ilang araw sa trapik na idinulot nito.  Hindi masisisi ang mga manonood kung pagtatakhan nila ang “timing” ng Felix Manalo.  Ngunit ano man ang inyong isipin, hindi “naghahanap ng away” ang Felix Manalo.  Iniwasan nitong lumabas na nanghahamon sa ibang relihiyon habang isinasalarawan nito ang paghahanap sa katotohanan ng isang disenteng taong ang palayaw ay “Peles”.

Ano ang aral na maiuuwi ng mga manonood ng Felix Manalo?  Hind saklaw ng CINEMA ang sumangayon o sumalungat sa turo ng anumang relihiyong itinatampok sa anumang pelikula, ngunit bilang pangkalahatang aral, mawiwika ng CINEMA na kung sa paghahanap ninyo ng katotohanan ay nanaisin ninyong pag-aralan ang turo at Banal na Kasulatan ng isang relihiyon, huwag ninyo itong gawing mag-isa at makontento sa sarili ninyong pang-unawa.  Ang nagmamahal sa katotohanan ay hindi nag-aatubiling magpakumbaba at humingi ng liwanag mula sa tamang authority, sa mga bihasa na kinikilalang may kaalaman, kapangyarihan, karanasan,  karapatan, at tungkuling magpaliwanag nito.